جراحی بینی یکی از جراحیهای محبوب در سراسر جهان است که هر ساله افراد بسیاری با هدف زیبایی و درمانی انجام می دهند. در طی این جراحی ساختار بینی و در مواقعی عملکرد آن مورد اصلاح و ترمیم قرار میگیرد تا نواقص ظاهری و مشکلات تنفسی برطرف شود. اگرچه مهارت جراح تاثیر بسزایی بر نتیجه جراحی دارد، اما مراقبت های بعد از عمل بینی نیز بسیار حائز اهمیت است. یکی از نکاتی که باید جدی گرفته شود، جلوگیری از وارد شدن آسیب و ضربه به بینی بعد از عمل است. به همین منظور با عوارض آسیب به بینی و روش های جلوگیری از آن، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
مراقبت های بعد از عمل
همان طور که اشاره شد، به منظور کاهش عوارض جانبی و دستیابی به نتیجه مطلوب بعد از عمل، رعایت مراقبت های بعد از عمل بینی، بسیار اهمیت دارد. به طور کلی دورهی بهبودی پس از جراحی بینی بین 7 تا 15 روز طول میکشد، ضعیف بودن ساختار غضروف و ضخیم بودن پوست بینی از نکاتی هستند که منجر به افزایش دوره نقاهت میشود. نکاتی که در دوران نقاهت باید رعایت کنید شامل این موارد میشود:
- در چند هفته اول از خندیدن و زیاد صحبت کردن پرهیز نمائيد.
- مصرف سیگار و الکل را متوقف کنید.
- به منظور کاهش تورم و کبودی از کمپرس اب سرد استفاده کنید.
- تا زمانی که روی بینی شما آتل قرار دارد و پس از آن تا زمانی که بینی شما چسب دارد از خیس کردن آن خودداری نمائید.
- جهت کاهش آسیب وارده به بینی از شرکت در مکان شلوغ اجتناب کرده و از انجام ورزش های گروهی بین 3 تا 6 ماه خودداری کنید.
- اگر از عینک طبی استفاده می کنید، مدت حداق دو هفته تا یک ماه از زدن عینک خودداری کرده و از لنز یا فریم های ژله ای استفاده کنید.
- تا چهار ماه از عینک آفتابی استفاده نکنید.
- از یک سواپ پنبهای جهت تمییز کردن بینی استفاده نمائید، اسپری بینی و سرم نمکی جهت شستشو توصیه میشود.
همان طور که اشاره شد، در چندین مورد از مواردی که لازم است در دوره نقاهت به آن ها توجه داشته باشید جلوگیری از هرگونه فشار و آسیب به بینی می باشد. از آنجایی که ضربه به بینی حین دوره نقاهت میتواند نتایج جراحی را دستخوش تغییر قرار دهد، در ادامه نکاتی را به صورت اختصاصی جهت جلوگیری از ورود هر گونه ضربه به بینی پس از جراحی بیان خواهیم کرد.
عوارض ضربه بینی بعد از عمل
از آنجایی که جراحی رینوپلاستی، یک عمل به روش تهاجمی است و ساختار استخوانی، غضروف و پوست بینی دستخوش تغییرات زیادی می شود، لذا مراقبت بعد از عمل تا بهبودی کامل اهمیت زیادی دارد. به همین علت هرگونه عدم رعایت نکات بعد از عمل و بروز آسیب به بینی می تواند باعث مشکلات و عوارض جدی شود. مهمترین عوارض آسیب یا وارد شدن ضربه به بینی عبارتند از:
- خونریزی داخلی بینی یا محل زخم ها
- افزایش تورم و التهاب بینی
- کبودی های طولانی مدت و سیاهی اطراف چشم
- ایجاد خلط و خونابه مکرر و طولانی مدت
- صدا دادن بینی
- تغییر شکل ظاهری و کجی بینی
- بروز مشکلات تنفسی مانند انسداد و گرفتگی بینی
- اختلالات خواب (مانند خرو پف یا آپنه خواب)
اقدامات اولیه بعد از ضربه به بینی عمل شده
اگر به هر دلیلی بیمار در اثر وارد شدن ضربه، بینی دچار آسیب شود، بهترین اقدامات اولیه و زودهنگامی برای کاهش عوارض احتمالی صورت گیرد. نماتی که باید پس از ضربه بینی بعد از عمل باید در نظر گرفته شود، به شرح زیر است:
زمان وارد شدن ضربه
حدود یک ماه پس از جراحی بینی، استخوان ها و غضروف ها تا حدود 90 درصد بهبود مییابند. همچنین، بین 6 تا 8 هفته اکثر استخوان ها و غضروف ها التیام پیدا می کنند. بنابراین زمان طلایی جهت مراقبت از هرگونه ضربه و آسیب به بینی طی 4 تا 6 هفته اول است. افرادی که پس از 6 هفته دچار آسیب بینی می شوند، نباید زیاد نگران باشید. در حالی که قبل از آن وارد شدن ضربه می تواند منجر به عوارض جدی مانند خونریزی و تغییر شکل بینی شود. به همین علت پس از وارد شدن ضربه (قبل از 6 هفته) هر چه سریع تر به پزشک مراجعه نمایید.
تورم و التهاب پس از ضربه
اگر بینی ضربه خورده دچار تورم و التهاب شد، بهتر است از مقداری یخ استفاده نمایید. بدین منظور میتوانید با چند تکه یخ و یک یا دو را داخل پلاستیک گذاشته و روی موضع بگذارید. توجه داشته باشید از قرار دادن یخ به صورت مستقیم و فشار دادن بینی خودداری نمایید. اگر تورم قبل از 6 هفته اول عمل بینی است، بهتر است پس از گذاشتن کمپرس یخ سریعاً به اورژانس مراجعه نمائید.
خونریزی پس از وارد شدن ضربه
در صورتی ضربه وارد شده به حدی باشد که موجب خونریزی از بینی شود، ممکن است عوارض جدی به همراه داشته باشید. با این حال خونسردی خود را حفظ کرده و سر خود را پایین نگه داشته به طوری که قلب شما بالاتر از سر قرار داشته باشد. سپس، از چند گاز استریل جهت کاهش خونریزی استفاده کرده و هرچه سریعتر به پزشک مراجعه نمایید. برخی مواقع ضربه وارد شده موجب تغییر شکل آشکار بینی میشود، اما گاهی اوقات ممکن است بعد از چندین ماه که تورم و التهاب حاصل از جراحی فروکش کرد، اثرات ضربه وارد شده آشکار شود. در هر صورت اگر شدت ضربه به حدی باشد که موجب به تغییر در نتیجه جراحی شده باشد شما احتیاج به یک جراحی ترمیمی خواهید داشت.
جلوگیری از خوردن ضربه به بینی بعد از عمل
به منظور کاهش عوارض جانبی به دلیل ضربه به بینی بعد از عمل رعایت برخی نکات بسیار ضرورت دارد. مهمترین نکاتی که برای جلوگیری از آسیب و ضربه به بینی توصیه می شود به شرح زیر است:
- از رفتن به مکان های شلوغ مانند اتوبوس و مترو که ممکن است منجر به ضربه به بینی شما شود، خودداری نمائید.
- در هنگام عطسه سعی کنید دهان خود را باز نگه دارید تا آسیب و فشاری به بینی شما وارد نشود.
- تا 6 هفته از انجام فعالیت های سنگین که ممکن است منجر به ضربه و آسیب به بینی شما شود مانند ورزش های بسکتبال، والیبال و فوتبال خودداری نمائید.
- اگر کودک خردسال دارید که ممکن است با دست یا صورت خود به بینی شما ضربه وارد کند تا چند هفته او را در آغوش نگیرید.
- تا چند هفته شب ها تنها بخوابید،زیرا هر گونه ضربه دست یا پا از جانب همسر، فرزند خردسال و یا حتی حیوان خانگی که شب ها روی تخت شما میخوابد، ممکن است منجر به آسیب و ضربه به بینی شما شود.
- تا زمانی که روی بینی شما آتل قرار دارد میتواند تا حدودی از وارد شدن ضربات به بینی خودداری نماید، اما پس از باز کردن آتل با چسب زدن میتوانید با چسب زدن بینی به دیگران نشان دهید که بینی شما به تازگی تحت جراحی قرار گرفته است. بنابراین افراد با احتیاط بیشتری با شما برخورد می کنند و بدین صورت از وارد شدن ضربات احتمالی جلوگیری می شود.
کلام آخر
جهت دیدن نتیجه نهایی پس از جراحی باید 6 تا 12 ماه صبر نمود، بنابراین اگر در هفته های اول پس از جراحی ضربه ای به بینی شما وارد شده که منجر به درد و خونریزی نشده، نباید نگران باشید. اما اگر فکر میکنید شدت ضربه منجر به تغییر حالت بینی شما شده یا با علائمی مانند خونریزی و تورم همراه است، توصیه می شود به پزشک خود یا مرکز درمانی مراجعه کنید. در صورتی که نتیجه جراحی در اثر وارد شدن ضربه به بینی بعد از عمل، دستخوش تغییرات شود، می توانید با مشورت پزشک جراحی ترمیمی انجام دهید.